W Polsce, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2003 roku, butelkuje się cztery rodzaje wód – mineralną, źródlaną, stołową oraz różne rodzaje wód zdrowotnych. Na sklepowych półkach można znaleźć także importowane wody butelkowane, pochodzenia wulkanicznego, artezyjskiego, wyjątkowo czystą wodę z góry lodowej, wodę z głębin oceanu posiadającą wyjątkowy skład elektrolitów, a nawet czystą wodę deszczową.
Jak pokazują przeprowadzone niedawno badania większość konsumentów wciąż dzieli wody butelkowane jedynie na dwie grupy: gazowane i niegazowane. Każdą kupowaną w sklepie wodę uważamy za wodę mineralną. Na dodatek 57 proc. Polaków sądzi, że najzdrowsza jest woda wysokozmineralizowana, która w rzeczywistości pita w nadmiarze może zaszkodzić. Zobacz, czym różnią się poszczególne wody i która z nich będzie najlepsza dla ciebie.
Rodzaje wód butelkowanych
Wody naturalne źródlane
Najpopularniejszym rodzajem wód butelkowanych sprzedawanych w polskich sklepach są wody źródlane. Stanowią one ok. 75 proc. wszystkich dostępnych wód na rynku. Woda źródlana większości konsumentów kojarzy się z nieskażoną przyrodą i górami. Tym samym postrzegana jest jako jedna z najzdrowszych. Tymczasem zawiera ona śladowe ilości składników mineralnych (zazwyczaj 150–500 mg/l), w konsekwencji czego jej wartość zdrowotna jest mniejsza niż wody mineralnej. Jednak ze względu na niską mineralizację woda źródlana polecana jest osobom z nadciśnieniem oraz niemowlętom. Nie powinny natomiast po nią sięgać kobiety w ciąży, gdyż wypłukuje ona z organizmu cenne minerały.
Wody naturalne mineralne
Woda mineralna zawiera większą ilość składników mineralnych niż źródlana (zazwyczaj ponad 500 mg/l). Dzięki temu nie tylko gasi pragnienie, ale także dostarcza organizmowi wielu cennych dla zdrowia pierwiastków, takich jak choćby magnez, wapń czy sód. Co ważne składniki te występują w wodach w postaci łatwo wchłanianej przez organizm, dlatego mogą stanowić świetne uzupełnienie diety. Na rynku znajdziemy wody wysokozmineralizowane, zawierające ponad 1500 mg/l wszystkich składników mineralnych oraz średniozmineralizowane mające 500–1500 mg/l składników. Po te pierwsze powinny sięgać osoby chcące uzupełnić niedobór pierwiastków. Wody wysokozmineralizowane zalecane są także przy zaparciach, ponieważ przyśpieszają perystaltykę jelit. Łagodzą także skutki nadużycia alkoholu. Wysoka zawartość składników mineralnych chroni dodatkowo przed miażdżycą, nadciśnieniem, osteoporozą, a nawet przed nowotworami. Wód wysokozmienralizowanych nie należy jednak pić zbyt często, gdyż duża obecność w nich składników mineralnych powoduje, że łatwo można je przedawkować, szkodząc swojemu zdrowiu. Do codziennego spożycia najlepsze są wody o średniej, ewentualnie niskiej mineralizacji, z małą zawartością sodu, poniżej 15-20 mg/l. Duża zawartość sodu w wodzie mineralnej może przyczynić się do wzrostu ciśnienia krwi, zalegania wody w organizmie i obrzęków, co jest szczególnie niekorzystne dla osób z niewydolnością krążenia.
Wody stołowe
Wodę stołową uzyskuje się przez dodanie do wody źródlanej naturalnej wody mineralnej lub soli mineralnych zawierających, co najmniej jeden składnik mający znaczenie fizjologiczne (sód, magnez, wapń, chlorki, siarczany, wodorowęglany czy węglany). Właściwości takiej wody są bardzo zbliżone do wód wysokozmineralizowanych. Również wskazania i przeciwwskazania do spożycia są podobne. Wody stołowe są odpowiednie dla osób pracujących fizycznie, uprawiających sporty i narażonych na dużo stresu. Nie można podawać ich niemowlętom, ale mogą je pić dzieci w celu uzupełniania składników mineralnych, szczególnie w czasie zajęć ruchowych.
Wody naturalne lecznicze
Wody klasyfikowane jako lecznicze zawierają bardzo dużą ilość składników mineralnych – od 2000 mg/l do nawet 24 000 mg/l – stąd każda z nich ma specyficzny smak i zapach. W Polsce występują bogate złoża wód leczniczych. Wśród nich znajdują się m.in. Henryk, Zuber, Jan, Słotwinka, Franciszek, Józef czy Wielka Pieniawa. W zależności od zawartości minerałów i ich wzajemnej proporcji wody zdrowotne przynoszą ulgę w wielu chorobach. Poprawiają metabolizm, pomagają leczyć chorobę wrzodową, nieżyt żołądka, nerki i walczyć z cukrzycą. Znane jest również ich działanie przyspieszające wypróżnianie, w przypadkach uporczywych zaparć. Należy jednak pamiętać, że picie ich, szczególnie tych o bardzo wysokiej mineralizacji, powyżej 10.000 mg/l, powinno zawsze odbywać się pod kontrolą lekarską i ściśle według jego wskazań.
Wody pochodzenia wulkanicznego
Możemy również wymienić wody butelkowane pochodzenia wulkanicznego. Ten rodzaj wody wypychany jest na powierzchnię ziemi przez dwutlenek węgla naturalnie zgromadzony w pokładach wodonośnych znajdujących się na głębokości 8-10 kilometrów. Wypływając na powierzchnię ziemi utrzymuje temperaturę 38-41°С, po drodze wzbogacając swój skład o sole 60 różnych minerałów znajdujących się w skałach. Dzięki takiemu procesowi ten rodzaj wody jest jednym z najbardziej bogatych w minerały. Ma wyjątkowy smak i właściwości zdrowotne. Wpływa kojąco na schorzenia żołądka, jelit, wątroby, a także dróg moczowych i nerek. Korzystnie działa na przemianę materii i procesy trawienia, eliminuje zgagę i uczucie ciężkości.
Woda z góry lodowej
Wody pochodzące z topniejących gór lodowych to nowość na rynku wód butelkowanych. Woda taka pozyskiwana jest za pomocą specjalistycznych łodzi, które „polują” na góry lodowe. Wyławiany lód jest płukany, topiony i butelkowany w ściśle kontrolowanych warunkach. Nie posiada żadnych zanieczyszczeń, ponieważ pochodzi z epoki przedindustrialnej. Woda uzyskiwana w takich warunkach ma miękki i lekki smak. Charakteryzuje się najniższą zawartością składników mineralnych spośród wszystkich wód butelkowanych. Jedną z bardziej znanych wód z gór lodowych jest woda Svalbardi. Jest ona wydobywana z archipelagu wysp położonego 1000 km od Północnego Koła Biegunowego. Woda ta oprócz tego, że jest prawie całkowicie pozbawiona minerałów, posiada pH rozpuszczonego śniegu.
Wody artezyjskie
Wody artezyjskie od wód gruntowych odróżnia istnienie warstwy nieprzepuszczalnej w stropie. Dzięki tej izolacji są mniej zanieczyszczone. Występowanie wód artezyjskich jest także związane z uskokami i systemem szczelin skalnych. Woda podczas przenikania przez poszczególne warstwy dodatkowo jest wzbogacana przez minerały, aż w końcu gromadzi się pod powierzchnią ziemi w niecce artezyjskiej w warstwach wodonośnych pod skałami nieprzepuszczalnymi. Picie takiej wody pomaga w odkwaszaniu organizmu i zachowaniu równowagi kwasowo-zasadowej. Korzystnie wpływa na poziom cukrów i cholesterolu. Dobrze nawadnia i wspomaga usuwanie toksyn. Unikalna czystość i pochodzenie wody sprawiają, że stały się one poszukiwanym produktem ekskluzywnych hoteli i restauracji świata oraz przez miłośników zdrowia i urody. Przykładem takiej wody może być Fiji, uważana za markę ekskluzywną.
Czysta woda deszczowa
Sprzedawanie deszczówki w butelce może wydawać się śmieszne, a jednak. Tasmanian Rain, czyli Deszcz Tasmanii to butelkowana woda deszczowa pochodząca z miejsca o najczystszym według Światowej Organizacji Meteorologicznej powietrzu na Ziemi – Tasmanii. Ponadto, jak twierdzi producent, woda ta jest czystsza od źródlanej, ponieważ nigdy nie miała styczności z ziemią. Nie miała zatem kontaktu z zanieczyszczoną poprzez ludzką działalność glebą.
Woda z głębin oceanu
Na naszym rynku możemy także kupić wodę wydobywaną z głębin oceanu. Przykładem może być Kona Deep, wydobywana z głębin Oceanu Spokojnego na Hawajach. Posiada jedyną w swoim rodzaju mieszankę elektrolitów i pierwiastków śladowych, które pochodzą bezpośrednio z dna oceanu. Elektrolity te obejmują jony potasu, magnezu, sodu, chlorek wapnia oraz liczne minerały śladowe. Oryginalne pochodzenie wody Kona Deep to góry lodowe w pobliżu Grenlandii, które stopiły się tysiące lat temu. Woda, która po nich pozostała charakteryzowała się niższą temperaturą i innym stopniem zasolenia niż otaczające ją wody morskie. Różnica ta spowodowała, że opadła na dno oceanu i zaczęła krążyć wraz z prądami oceanicznymi, zbierając drogocenne składniki mineralne i pierwiastki śladowe. Aż dotarła na Hawaje, gdzie dzięki unikatowej budowie geologicznej wyspy czerpana jest z dna Pacyfiku i butelkowana.